Άλυτα προβλήματα



Λένε πως τα μεγάλα παιχνίδια και τα πρωταθλήματα τα παίρνει η άμυνα (και έτσι είναι) όμως πέρα από αυτό χρειάζεται να κάνεις και κάποια βασικά ακόμα πράγματα. 
Στις εγχώριες διοργανώσεις είναι προφανές ότι οι τίτλοι περνούν μέσα από τα παιχνίδια με τον Παναθηναικό και τα δεδομένα είναι γνωστά και χιλιοειπωμένα. Στα φετινά τρία παιχνίδια με τους πράσινους ο Ολυμπιακός σκόραρε 55, 59 και 48 πόντους, έναν μ.ο στους 54 δηλαδή και το πρόβλημα δεν ξεκινά καν από εδώ αλλά έρχεται να προστεθεί και στις πενιχρές επιθετικές συγκομιδές των περσινών τελικών.
Όμως πραγματικά ο Παναθηναικός έχει βρει το κουμπί του Ολυμπιακού;
Από πέρσι αλλά περισσότερο φέτος το παιχνίδι του Ολυμπιακού περνά από συγκεκριμένους άξονες και αναπτύσσεται με έναν σταθερό τρόπο.
Aπλουστευμένα, συνήθως ξεκινά από κεντρικό pick n roll που έχει στόχο να δημιουργήσει ανισορροπία στην άμυνα, συνεχίζεται με πάσα στα φτερά και τελειώνει, είτε χτυπώντας στα πόδια τα close outs, είτε με παιχνίδι έξτρα πάσας μέχρι να βρεθεί το καλύτερο σουτ. 
Ο Ολυμπιακός επιμένει αρκετά στην συγκεκριμένη ανάπτυξη και ο Γιώργος Μπαρτζώκας δίνει μεγάλη σημασία σε αυτό το παιχνίδι...



Πριν φτάσουμε όμως στο pass-pass game του Μπαρτζώκα θα πρέπει ο Ολυμπιακός πρώτα να έχει κάνει την αντίπαλη άμυνα να κινηθεί, να περιστραφεί κάτι που θα γίνει πρωτίστως μέσα από το αρχικό κεντρικό πικ.
Εναλακτικά αν ο Ολυμπιακός βρει απέναντι του flat άμυνες, το παιχνίδι περνά από τα ρήγματα που δημιουργεί ο guard που θα πάρει τον χώρο προς τα μέσα. Εκεί θα δούμε περισσότερες πάσες στο ρολάρισμα του σκρίνερ, drives από τα guards και split out πάσες που ξεκινούν την κυκλοφορία στην περιφέρεια. Αλλά αυτό είναι μια περίπτωση που δεν μας απασχολεί προς το παρόν.

Τι κάνει ο Παναθηναικός;
Καταρχήν αποφεύγει να περιστραφεί και να δώσει βοήθειες από τη weakside μετά το κεντρικό pick n roll. 
Και αυτό το καταφέρνει αλλάζοντας παίχτες στα σκρινς πάνω στη μπάλα.
Η βασική λογική των αλλαγών στην άμυνα είναι αυτή, καθυστερείς την ανάπτυξη και ελπίζεις η επίθεση να καταλήξει σε ένα σουτ στα τελευταία δευτερόλεπτα πάνω σε άμυνα, Ότι συνήθως γίνεται στην επίθεση του Ολυμπιακού στα ντέρμπι...
Mε πιο απλά λόγια επιδιώκεις το παιχνίδι ένας με έναν εμπιστευόμενος τις ικανότητες των παιχτών σου μεμονωμένα.
Ο Παναθηναικός έχει την ευτυχία να έχει μια πρώτη 5αδα απόλυτα κατάλληλη για αμυντικά switches. Δυο ψηλά guards (Oύκιτς, ΔΔ), ένας φόργουορντ που μπορεί να μαρκάρει οτιδήποτε (Μασιούλις) και δύο ψηλοί αρκετά γρήγοροι για να τα βάλουν με guards και ταυτόχρονα αρκετά αλτικοί για τις μάχες κάτω από τα καλάθια.
Η όλη ιστορία μοιάζει αρκετά με Ολυμπιακό 2011-12 αμυντικά έστω και αν ο Ολυμπιακός ήταν λίγο πιο επιθετικός στην άμυνα στην προσπάθειά του να ανοίξει τον ρυθμό αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία...
Το κλειδί στην άμυνα του Παναθηναικού όμως είναι το μαρκάρισμα του Τζέιμς Γκιστ πάνω στον κύριο pnr runner του Ολυμπιακού, τον Βασίλη Σπανούλη και αυτό γιατί στην αλλαγή με τον Λάσμε δεν επιτρέπει στον Ολυμπιακό να αποκομίσει μισματς.
Και το συγκεκριμένο στοιχείο είναι θεωρητικά η βασική αχίλλειος πτέρνα της συγκεκριμένης αμυντικής τακτικής άρα σε πρώτη φάση ο Ολυμπιακός θα πρέπει να δημιουργήσει μισματς από μόνος του.
Μια ενδιαφέρουσα προσαρμογή στο ματς του πρωταθλήματος σε σχέση με εκείνο του κυπέλλου είναι το σκριν που έδωσε στην αρχή της επίθεσης στον Σπανούλη ο Ματ Λοτζέσκι. 



Δεν ξέρω γιατί δεν συνεχίστηκε αλλά μετέτρεπε τα ματσαρίσματα από:

Γκιστ->Σπανούλης
Διαμαντίδης->Μάντζαρης
Ούκιτς->Λοτζέσκι
Μασιούλις->Πρίντεζης
Λάσμε->Ντάνστον

στα οποία ο Ολυμπιακός μπορεί (και πρέπει) να χτυπήσει μόνο με τον Πρίντεζη χαμηλά, σε:

Ούκιτς->Σπανούλης
Διαμαντίδης->Μάντζαρης
Γκιστ->Λοτζέσκι
Μασιούλις->Πρίντεζης
Λάσμε->Ντάνστον

Ο Ολυμπιακός έβγαλε δηλαδή τον Γκιστ από την μπάλα στο pick n roll και έβαλε τον Ούκιτς σε ένα πιο φιλικό ματσάρισμα για τον αρχηγό μας.



Ο Παναθηναικός άλλαζε στο πρώτο πικ με τον Λοτζέσκι (όπως έκανε και με τα πικς από το 5) αλλά μετά την αλλαγή και όταν πάνω στον Σπαν έβγαινε κοντός παίχτης αντιμετώπιζε το pnr με έξοδο του ψηλού που έμενε πάνω στον Σπανούλη μέχρι να επιστρέψει ο παίχτης του με συνέπεια ο Ολυμπιακός να έχει την δυνατότητα να βρει χώρους στα πλάγια και να μπορεί να κάνει το προσφιλές του παιχνίδι. Στην εξέλίξη της συγκεκριμένης φάσης ο Σπαν πάσαρε στον Λοτζέσκι και μετά από κυκλοφορία της μπάλας έβγαλε ένα εντελώς ελεύθερο σουτ από την κορυφή για τον Σπανούλη πάλι.
Αυτή είναι μια καλύτερη κατάσταση για τον Ολυμπιακό σε σχέση με το switch των Γκιστ-Λάσμε γιατί αναγκάζει τον Παναθηναικό να περιστραφεί και σε τελική ανάλυση βρίσκει καλύτερες συνθήκες δημιουργίας.
Κάτι ακόμα, τα πολλά τρίποντα που γίνονται αντικείμενο κριτικής μετά τα ντέρμπι είναι περίπου ίσα με αυτά που σούταρε ο Ολυμπιακός στην πρώτη φάση της Ευρωλίγκα, σημασία όμως έχει οι συνθήκες που γίνονται και ο τρόπος που δημιουργούνται.

Ο Μπαρτζώκας ζήτησε από τον Σπανούλη να είναι πιο επιθετικός κάτι που είναι σωστό, το άλλο σκέλος είναι ότι πρέπει να διαβάζει καλύτερα το παιχνίδι.
Ακόμα και αν ο Βασίλης περνά τον προσωπικό του αντίπαλο έχει απέναντι όλη την άμυνα του Παναθηναικού που κλίνει προς τα μέσα. Εκεί πρέπει να δει πάσες προς τα έξω.



Λίγο αργότερα στο ματς της Δευτέρας πάλι ο Βασίλης βρίσκει χώρο να πάει προς τα μέσα αλλά αντί να καταλήξει μέχρι το τέρμα επιτιθέμενος στο καλάθι σήκωσε το κεφάλι για μια πάσα στον ελεύθερο Γιώργο Πρίντεζη σε ένα σουτ που μπορεί να μην κατέληξε στο καλάθι αλλά είναι απαραίτητο για τον τρόπο που αναπτύσσεται η επίθεση του Ολυμπιακού.


Και επειδή το σκριν του Λοτζέσκι δεν ήταν τυχαίο, λίγο αργότερα έγινε το ίδιο...
Αυτή τη φορά στα 16'' για το τέλος της επίθεσης (στην πρώτη φάση ήταν στα 19''), όσο πιο νωρίς τόσο καλύτερα γιατί μιλάμε για μια φάση που έχει σκοπό να αλλάξει τα μαρκαρίσματα αρχικά με νέο πικ να στήνεται μετέπειτα.



Ο Ολυμπιακός επιβάλλεται να ανακατέψει αυτή την άμυνα όσο χρειάζεται προκειμένου να βρει λύσεις.
Αν ο Ολυμπιακός δεν θέλει να παίξει τον Πρίντεζη χαμηλά με τον Μασιούλις, θα μπορούσε να στέλνει τον Γιώργο να στήνει νωρίς αυτό το πικ στον ballhandler και να τραβάει τον Μασιούλις στον Σπανούλη αφού ο Λιθουανός δεν έχει το ύψος των Γκιστ, Λάσμε, ούτε την ταχύτητα των guards, σε ένα face to face με τον Βασίλη.
O Mίρσα Μπέγκιτς, αν υπολογίζεται ακόμα, θα μπορούσε να είναι μια απειλή από το low post σε ένα switch με τον Γκιστ.
Ο Ματ Λοτζέσκι έχει παιχνίδι με πλάτη (και ας το έχουμε δει ελάχιστα) και θα μπορούσε να δει πράγματα δημιουργικά έστω κόντρα στον Ούκιτς.
Ο Στράτος Περπέρογλου θα πρέπει να ξεκινά για αρκετούς λόγους. Και γιατί θα μπέρδευε αρκετά τα μαρκαρίσματα του Παναθηναικού αλλά και γιατί θα έστελνε τον Λοτζέσκι να ματσάρει αμυντικά με τον Μπράμο από τη secont unit αποφεύγοντας ποστ προβλήματα άλλων παιχνιδιών.
Σαν μπούσουλα κρατάμε ότι ο Ολυμπιακός θα πρέπει να δει περισσότερο τα μισματς κόντρα στον Παναθηναικό (ακόμα και αν τα δημιουργήσει ο ίδιος) αλλά και να φτιάξει καλύτερες προυποθέσεις για τον Σπανούλη βάζοντας απέναντι έναν πιο προσιτό αντίπαλο. Σαν τρίτη επιλογή θα μπορούσε να κάνει την άμυνα του Παναθηναικού να περιστραφεί επιλέγοντας τα σωστά ματσαρίσματα.
Όλα αυτά προυποθέτουν ότι η ομάδα σκέφτεται και δουλεύει αλλιώς την κάθε κατοχή της άρα χρειάζεται αρκετά δουλειά σε εναλλακτικά πράγματα, όμως δεν υπάρχει άλλη επιλογή.



Eίναι σαφές ότι ο Ολυμπιακός πρέπει να χτίσει την επίθεση του από τα πρώτα κιόλας δευτερόλεπτα που έχει τη μπάλα. Όχι μόνο για να δημιουργήσει προυποθέσεις εναντίον οργανωμένης άμυνας αλλά και για να χτυπήσει τον Παναθηναικό πριν στηθεί αμυντικά.
Η παρακάτω εικόνα έχει δύο αναγνώσεις:


Ο Πρίντεζης κινείται πίσω από την άμυνα με ένα κόψιμο από τη baseline και πετυχαίνει εύκολα το καλάθι πράγμα που, από τη μία δείχνει ότι μπορεί να νικήσει τον Μασιούλις χαμηλά, ιδιαίτερα αν η ομάδα τον απομονώσει και δεν έχει το μυαλό του στις βοήθειες ων ψηλών, και από την άλλη το γεγονός ότι το χρονόμετρο είναι στα 20'' δείχνει ότι ο Ολυμπιακός έχει κάνει πολύ καλή δουλειά στη μεταφορά της μπάλας στην επίθεση πιάνοντας την άμυνα του Παναθηναικού στον ύπνο.
Είναι της μόδας να λέμε ότι η ομάδα πρέπει να τρέξει σε αυτά τα παιχνίδια. Αλλά ταυτόχρονα πέρα από ασαφές (τουλάχιστον με τον τρόπο που γράφεται) είναι και αρκετά δύσκολο να παρασύρεις τον Παναθηναικό σε ένα παιχνίδι με πολλές κατοχές γιατί πέρα από το καλό αμυντικό transition, ένα Ελληνικό ντέρμπι είναι ένα παιχνίδι με ιδιαιτερότητες, πολλά φάουλς και διακοπές.
Αυτό που πρέπει να κάνει ο Ολυμπιακός είναι να μεταφέρει την μπάλα γρήγορα στην επίθεση (κάτι που έκανε στην αρχή του ματς της Δευτέρας) και να ψάχνει άμεσα plays κόντρα σε άμυνα που ακόμα δεν έχει στηθεί. Ακόμα και 3-4 καλάθια παραπάνω μπορεί να είναι πολύ σημαντικά στην οικονομία του παιχνιδιού.

Ψάχνοντας για εναλλακτικές λύσεις, θα μπορούσαν να εφαρμοστούν και άλλα τρικς στην προσπάθεια του Ολυμπιακού να ανοίξει την άμυνα του Παναθηναικού.
Το γεγονός ότι ο παίχτης που μαρκάρει τον σκρίνερ έχει πάντα διάθεση να κινηθεί προς τα έξω στα pick n roll είτε για να αλλάξει παίχτη, είτε για να βγει δυναμικά μέχρι να επιστρέψει ο προσωπικός αντίπαλος, θα μπορούσε να είναι ευκαιρία για τον Ολυμπιακό για να κάνει πράγματα.


Στην εικόνα ο Γκιστ δεν αλλάζει αλλά βγαίνει αρκετά για να καλύψει τον Σπανούλη. Ο Ντάνστον που στήνει το πικ θα μπορούσε αντί να περιμένει την επαφή, να ρολάρει προς τα μέσα λίγο πιο νωρίς σε ένα slip screen που θα τον έβγαζε πίσω από την άμυνα του Παναθηναικού εκμεταλλευόμενος την διάθεση και των δύο αμυντικών του Παναθηναικού να έρθουν στον Σπανούλη.
Σε μια άλλη προσαρμογή ο Ολυμπιακός θα μπορούσε να έχει τον Πρίντεζη σαν screener γιατί είναι καλύτερος πασέρ και ίσως να μπορεί να βγάλει την μπάλα καλύτερα προς τα έξω μετά το ρολάρισμα.

Ο Παναθηναικός έχει στόχο να κάνει στατική την επίθεση του Ολυμπιακού αλλάζοντας στο κεντρικό pick n roll. Όμως τι θα γινόταν αν ο Ολυμπιακός έφερνε και έναν τρίτο παίχτη στην υπόθεση;
Από τον περσινό τελικό Κυπέλλου το παράδειγμα, ο Άντιτς δίνει σκριν και ρολάρει, ο Χάινς δίνει δεύτερο σκριν στον παίχτη του Άντιτς (Τσαρτσαρής) που είχε βγει πάνω στον Σπανούλη στο πρώτο πικ και ο Σπανούλης έχει δύο ξεκάθαρες επιλογές, την πάσα στην αδύνατη πλευρά και το ρολάρισμα του Άντιτς.





Ο στόχος είναι να βγάλεις την άμυνα από την ισορροπία της και εδώ αυτό έγινε επιτυχημένα. Σε μια άλλη παραλλαγή ο Άντιτς θα έβγαινε προς τα έξω, στην αδύνατη πλευρά και ο Χάινς θα ήταν εκείνος που θα ρόλαρε αλλά έτσι και αλλιώς όλα αυτά μπερδεύουν μια άμυνα.

Μπορούν να βρεθούν άπειροι λόγοι που η ομάδα δεν εμφανίζεται όπως πρέπει στα παιχνίδια με τον Παναθηναικό. Τακτικά στο ματς του Κυπέλλου στοίχισε η λειψανδρία στη θέση 4 που στο τέλος του ματς άλλαξε την εικόνα των ριμπάουντς υπέρ του Παναθηναικού, ψυχολογικά μπορούν να αποδοθούν ευθύνες σε όλα τα επίπεδα του ερυθρόλευκου τμήματος στο μέγεθος που τους αναλογεί.
Όμως κοινή συνισταμένη όλων των κακών παιχνιδιών είναι η αδυναμία του Ολυμπιακού να βγάλει σκορ, μια αδυναμία που μοιάζει μεγαλύτερη όταν η άμυνα σε γενικές γραμμές δουλεύει.
Είμαι σίγουρος ότι ο Γιώργος Μπαρτζώκας έχει ήδη επεξεργαστεί αυτές και άλλες τόσες λύσεις ιδιαίτερα μετά το ματς του Κυπέλλου, ήδη στο ματς της Α1 εμφάνισε κάποιες προσαρμογές: το πικ του Λοτζέσκι στην αρχή της επίθεσης, η λίγο μεγαλύτερη εμπλοκή της weakside αμυντικά που έδωσε λύσεις στο αμυντικό ριμπάουντ που ήταν η πληγή στο Κύπελλο, η διάθεση για γρηγορότερη μεταφορά της μπάλας στην επίθεση.
Γιατί όλα αυτά σταμάτησαν πολύ γρήγορα σε σημείο να εξαφανιστούν κατά το δεύτερο ημίχρονο είναι σίγουρα θέμα για επεξεργασία.
Το σίγουρο είναι ότι θα είναι ανεπίτρεπτο να ξαναεμφανιστεί ο Ολυμπιακός τόσο αδρανής στην επίθεση του ιδιαίτερα όταν υπάρχουν μπροστά πολύ περισσότερα ματς με τον Παναθηναικό από τα τρία που έχουν γίνει μέχρι τώρα.